تأليفاتمجلاتمجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایرانمقالات
مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره 18 پاییز 1397
فهرست مقالات در مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
۱- مطالعات زغال شناسی در غار علی تپه ی مازندران: درآمدی بر منابع گیاهی در دوران فراپارینه سنگی در البرز شرقی | زهره شیرازی
۲- سیر تطور فرهنگی منطقه ی قره داغ در خلال هزاره های ششم تاچهارم قبل از میلاد: براساس داده های بررسی هوراند* | سحر بختیاری؛ روح الله شیرازی؛ بهروز عمرانی؛ فریبا موسی پور نگاری
۳- مطالعات آزمایشگاهی تعدادی از مهره های آبی و سبز به کار رفته در زیور آلات پیش از تاریخ موزه ملی ایران | رویا بهادری؛ داوود آقا علی گل
۴ – طبقه بندی و تحلیل باستانشناسانه اشیاء سرخدم لری | مریم دولتی؛ کاظم ملازاده
۵- محوطهها و استقرارهای پارتی شمال و شمال غربی استان لرستان.| موسی سبزی؛ علیرضا هژبری نوبری؛ اسماعیل همتی ازندریانی؛ محمد بهرامی
۶- مکان یابی شهر باستانی شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی | مهتاب اسلامی نسب؛ بهروز افخمی؛ حبیب شهبازی شیران؛ رضا رضالو
۷- دربندِ کُولا؛ آوردگاه راهبردی اسپهبدان تبرستان در برابر اعراب | سامان توفیق؛ بهمن فیروزمندی؛ محمد مرتضایی
۸- ساختارهای اجتماعی، مهمترین عامل شکل گیری برجهای خرقان (نگاه موردی؛ چرایی نبودن القاب برای سازندگان برجها) | حمید افشار
۹- تأملی دوباره بر دوره بندی ساخت مسجد جامع شهر یزد براساس اسناد مکتوب و یافته های باستان شناسی (از ابتدا تا قرن ششم هـجری قمری)* | محمدابراهیم زارعی؛ سید فضل اله میردهقان؛ حمید عزیزی بندرآبادی؛ ابراهیم کاظم نژنداصل
۱۰- زیبایی شناسی و ارزش های نمادین کتیبه های مسجد جامع یزد | کریم حاجی زاده باستانی
۱۱- استفاده از فناوریهای نوین نمونه سازی در بازسازی بخش های مفقود سفالینه های باستان شناسی | مهدی رازانی؛ محمد علی حدادیان؛ صفر پور عباس
۱۲- مطالعه ی سفال دست ساز روستای هولنچکان قصرقند با رویکر د قوم باستان شناسی | محمد حسین رضایی؛ محمد امین سعادت مهر
چکیده مقاله ۱ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
مطالعات زغال شناسی در غار علی تپه ی مازندران: درآمدی بر منابع گیاهی در دوران فراپارینه سنگی در البرز شرقی | زهره شیرازی
شناخت دورهی فراپارینهسنگی در بخشهای مختلف فلات ایران، بهویژه نواحی شمالی آن، از اهمیت بنیادین برخوردار است. شمال فلات ایران بهدلیل دارا بودن عوامل زیستمحیطی مساعد و مناسب، همچون منابع آبی فصلی و دائمی، دشتهای حاصلخیز، شرایط جوی مطلوب و مرطوب، از دیرباز محیطی مناسب برای استقرارهای انسانی بوده و بدونشک پتانسیلهای زیستمحیطی بالای این منطقه نقش مهمی در شکلگیری این استقرارها و پیدایش و تکامل کشاورزی از گذشته تا به امروز ایفا مینماید.
چکیده مقاله ۲ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
سیر تطور فرهنگی منطقه ی قره داغ در خلال هزاره های ششم تاچهارم قبل از میلاد: براساس داده های بررسی هوراند* | سحر بختیاری؛ روح الله شیرازی؛ بهروز عمرانی؛ فریبا موسی پور نگاری
ناحیهی هوراند که در بخش شرقی شمالغرب ایران واقعشده، هرچند فرهنگهای مختلف پیشازتاریخی را درخود جایداده، اما جایگاهِ توالی فرهنگی آن در گاهنگاری حوزهی شمالغرب ایران چندان شناخته شده نیست.
چکیده مقاله ۳ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
مطالعات آزمایشگاهی تعدادی از مهره های آبی و سبز به کار رفته در زیور آلات پیش از تاریخ موزه ملی ایران | رویا بهادری؛ داوود آقا علی گل
استفاده از مهرههای رنگی در زیورآلات پیشازتاریخ بسیار متداول بوده و مطالعات بسیار زیادی بر روی آنالیز عنصری و شناسایی ساختار این مهرهها در جهان صورت گرفته است.
چکیده مقاله ۴ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
طبقه بندی و تحلیل باستانشناسانه اشیاء سرخدم لری | مریم دولتی؛ کاظم ملازاده
محوطهی سرخدم لری در ۱۰ کیلومتری جنوبشرق شهر کوهدشت در استان لرستان واقع شده است. این محوطه در سال ۱۳۱۷ ه.ش. و در جریان بررسی هیأت هلمز بهسرپرستی اریک اشمیت شناسایی و مورد کاوش قرار گرفت. براساس دادههای باستانشناسی بهدست آمده، محوطه دارای ۳ لایهی استقراری است؛ دورهی اصلی استقراری در این محوطه (لایهی ۲) شامل مجموعه معماری بزرگی است که «معبد» نامیده شده است.
چکیده مقاله ۵ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۱۸
محوطهها و استقرارهای پارتی شمال و شمال غربی استان لرستان.| موسی سبزی؛ علیرضا هژبری نوبری؛ اسماعیل همتی ازندریانی؛ محمد بهرامی
شهرستانهای سلسله و دلفان در شمال و شمالغربی استان لرستان، از نظر فراوانی و پراکندگی محوطهها و بقایای مربوط به دورهی پارتی دارای اهمیت ویژهای هستند.
چکیده مقاله ۶
مکان یابی شهر باستانی شاپورخواست بر اساس شواهد باستان شناختی و منابع مکتوب تاریخی | مهتاب اسلامی نسب؛ بهروز افخمی؛ حبیب شهبازی شیران؛ رضا رضالو
مطالعات باستانشناختی شهرهای کهن، نقش بسزایی در شناخت چگونگی شکلگیری، توسعه، سقوط و اضمحلالشان در ادوار مختلف تاریخی دارد. در این میان مطالعه بر روی یافتن مکان دقیق شهرهای باستانی، از زمینههای مورد علاقهی پژوهشگران است.
چکیده مقاله ۷
دربندِ کُولا؛ آوردگاه راهبردی اسپهبدان تبرستان در برابر اعراب | سامان توفیق؛ بهمن فیروزمندی؛ محمد مرتضایی
در اقلیم کوهستانی ایران زمین، داشتن تنگ یا دربند، بهویژه در هنگام مواجهه با لشکریان انبوه، امتیازی ویژه و حتی برگ برنده محسوب میشد. «دربند» یا «تنگ» به معبری باریک اطلاق میشد، که از میان دو کوه با دیوارههای بلند بگذرد و با ایجاد بند دفاعی و استقرار تیراندازان و سربازان در بالا در دو سوی تنگ، از آن پاسداری میشد.
چکیده مقاله ۸
ساختارهای اجتماعی، مهمترین عامل شکل گیری برجهای خرقان (نگاه موردی؛ چرایی نبودن القاب برای سازندگان برجها) | حمید افشار
برجهای خرقان دو یادگار ارزشمند از دورهی سلجوقیان است. اصالت معماری، نقاشیهای دیواری، وجود کتیبههای تاریخی و طرحهای بدیع آجرکاری از خصوصیاتی است که برجهای خرقان را بهعنوان یک شاخص معماری آرامگاهی عصر سلجوقی نمایان ساخته است.
چکیده مقاله ۹
تأملی دوباره بر دوره بندی ساخت مسجد جامع شهر یزد براساس اسناد مکتوب و یافته های باستان شناسی (از ابتدا تا قرن ششم هـجری قمری)* | محمدابراهیم زارعی؛ سید فضل اله میردهقان؛ حمید عزیزی بندرآبادی؛ ابراهیم کاظم نژنداصل
مسجد جامع شهر یزد، یکی از بناهای مهم تاریخی کشور میباشد که در طی دورهی هزارساله توسط حکومتهای مختلف گسترش یافته است. متون محلی یزد به شکلگیری این مسجد در طول دورههای مختلف اشاره دارند که در هر دوره بخشهایی تکمیل یا به آن اضافه شده است.
چکیده مقاله ۱۰
زیبایی شناسی و ارزش های نمادین کتیبه های مسجد جامع یزد | کریم حاجی زاده باستانی
کتیبههای دورهی اسلامی، منابع ارزشمندی از تفکرات مذهبی، سیاسی و اجتماعی معماران و هنرمندان دورهی اسلامی است؛ بهگونهای که اطلاعات ارزشمندی از اوضاع مذهبی، اجتماعی و فرهنگی زمانهی خویش را بازگو میکنند. مسجد جامع یزد، یکی از بناهای باشکوه دورهی اسلامی ایران است که در طول دورههای مختلف اسلامی محل هنرنمایی هنرمندان این دیار بوده است.
چکیده مقاله ۱۱
استفاده از فناوریهای نوین نمونه سازی در بازسازی بخش های مفقود سفالینه های باستان شناسی | مهدی رازانی؛ محمد علی حدادیان؛ صفر پور عباس
امروزه فناوریهای نوین، منجر به درک بهتر آثار باستانی و حفاظت بیخطر آنها گشتهاند؛ هدف این تحقیق، تشریح فرآیند جدید و بومی شدهی استفاده از فناوریهای نمونهسازی سریع، شامل: اسکنر و چاپگر سهبُعدی برای بازسازی بخشهای مفقود آثار سفالین و امکان سنجی بهکارگیری آنها در بازسازی دیگر اشیای باستانی است.
چکیده مقاله ۱۲
مطالعه ی سفال دست ساز روستای هولنچکان قصرقند با رویکر د قوم باستان شناسی | محمد حسین رضایی؛ محمد امین سعادت مهر
از جمله هنرهای رایج در استان سیستان و بلوچستان، ساخت سفال بهشیوهی دستساز است که با ورود ابزارهای صنعتی و عدم حمایت فقط تعداد افراد معدودی در این حرفه فعالیت میکنند.