تأليفاتمجلاتمجله علمی منظرمقالات
مجله علمی منظر شماره ۳۲ پاییز ۱۳۹۴ (۲)
فهرست مقالات در نشریه علمی منظر شماره ۳۲ (بخش۲)
۹- اکولوژی، منظر و طراحی اکولوژیک منظر | جلا مخزومی
۱۰-مروری بر ادبیات اکولوژی منظر | مهدیه حاج غنی؛ فریال احمدی
۱۱- از توسعۀ شهری تا شهرسازی اکولوژیک منظرگرا | مریم دبیری؛ محمدرضا مثنوی
۱۲- سازگاری : رویکرد طراحی در محیط آشوبناک | مرتضی همتی
۱۳- منظر، منظر طبیعی، منظر فرهنگی | سیاوش درودیان
۱۴-«اکو-آکوستیک» : ابزاری جدید برای بررسی پیچیدگی اکولوژیکی | آلمو فارینا
۱۵- میزگرد : منظر و اکولوژی | الناز مرتاضی مهربانی
۱۶- آیا «اکولوژی منظر» تعبیر درستی است؟ | سید امیر منصوری
چکیده مقاله ۹ نشریه مجله علمی منظر شماره ۳۲
اکولوژی، منظر و طراحی اکولوژیک منظر | جلا مخزومی
بهعنوان یک حرفه در حال توسعه، چالشهای متعددی پیش روی معماری منظر در خاورمیانه وجود دارد. از یک سو، دشواری معرفتشناختی در بسترسازی مفاهیم غربی و معانی لایهای واژۀ منظر نسبت به پیچیدگیهای جغرافیایی و فرهنگی منطقه؛ و از سوی دیگر، چالش رهانیدنِ پیشفرضهای موجود در ادراک منظر، از تمرکز صرف بر سیما و بهعبارتی منظر به مثابۀ چشمانداز.
چکیده مقاله ۱۰ مجله علمی منظر شماره ۳۲
مروری بر ادبیات اکولوژی منظر | مهدیه حاج غنی؛ فریال احمدی
واژۀ اکولوژیبه مفهوم ساده به معنای مطالعۀ روابط متقابل بین موجودات زنده و محیط زندگی آنهاست. اکوسیستم، مجموعۀ موجودات زنده و محیط پیرامون آنها در یک ناحیه معین است که با روابط و تأثیر متقابل به ساختن و مبادلۀ مواد غذایی و انرژی مشغول هستند. دانش مطالعۀ اکوسیستمها را اکولوژی مینامند. به دلیل دامنۀ بسیار وسیع اکولوژی، این علم بهعنوان یک دانش چند رشتهای موردتوجه قرار میگیرد و با توجه به همین اصل علوم مختلفی مانند اکولوژی جمعیت، اکولوژی جامعه، اکولوژی اکوسیستم، اکولوژی منظر، اکولوژی شهری و اکولوژی جهانی شکلگرفته است. در دهههای اخیر با توجه به روند زوال و نابودی مناظر، پارادایم اکولوژیِ طراحی مطرح، و رویکرد اکولوژی منظر بیان شد. این رویکرد متأخر، بهعنوان یک دانش میانرشتهای، روشهای بیوفیزیکی را با رویکرد کلینگر علوم انسانی تلفیق کرده و به دنبال ارائۀ واژهها و راهکارهایی در جهت همزبانی و سازگاری هرچه بیشتر با سرمایههای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بستر است تا از این رهگذر موجبات پویایی هرچه بیشتر منظر را فراهم آورد. علیرغم اینکه بسیاری از مناظر توسط مداخلات ناسازگار انسانی مخدوش شده، اما مطالعات اکولوژیکی منظر تصویری کلی از لایههای طبیعی و فرهنگی محیط ارائه میدهد. فلسفه اساسی در این رویکرد، در نظر گرفتن منظر بهمثابۀ موزاییکی گسترده، شناسایی آشفتگیهای ایجادشده در روند طبیعی الگوهای ذاتی طبیعی شکلدهنده این موزاییکها، طراحی در جهت احیای الگوها از طریق ایجاد و احیای لکهها، جریانها، کریدورها و شبکههای اکولوژیکی است.
چکیده مقاله ۱۱ مجله علمی منظر شماره ۳۲
از توسعۀ شهری تا شهرسازی اکولوژیک منظرگرا | مریم دبیری؛ محمدرضا مثنوی
محیطهای شهریِ رو به رشد بهعنوان بستری از روابط پیچیده از اقتصاد، سیاست، اجتماع و فرهنگ، دامنۀ گسترده و پیچیدهای از رویکردها، چشماندازها و راهحلها را میطلبد تا بتواند پاسخگوی شرایط امروز و پیامدهای ادامۀ فرآیند توسعه باشد. ایدههای نو پیرامون برنامهریزی و طراحی شهرها لازم است. در مواجهه با چالش پیش رو اکولوژی منظر با توجه به تعریف آن راهحلهای فراوانی عرضه میکند. از طرف دیگر اکولوژی شهری بهعنوان فرزند نوپای اکولوژی، اصول فضایی ارزشمندی را در جهت رشد شهری و آگاهیهای محیطی ارائه میدهد. با توجه به آیندۀ بشر و رشد روزافزون شهرنشینی، اکولوژی منظر میبایست بیشتر شهری شود. لذا امروز مفهومی تحت عنوان «اکولوژی منظر شهری» مطرح میشود که هنوز تعریف واحدی ندارد. این مقاله ابتدا به تعریف مفاهیم تأثیرگذار در روند تحول پارادیم اکولوژی در ارتباط با منظر شهری میپردازد. آنگاه مفاهیم تغییریافتهای تحت عنوان «اکولوژی منظر شهری» و «شهرسازی اکولوژیک منظرگرا»، ارائه میدهد.
چکیده مقاله ۱۲ مجله علمی منظر شماره ۳۲
سازگاری : رویکرد طراحی در محیط آشوبناک | مرتضی همتی
با اینکه پیشرفتهای عمدهای در علوم زیستی صورت گرفته، اما بشر همچنان از پیشبینی دقیق بعضی از سوانح و مخاطرات طبیعی عاجز است. تجربه نشان داده که عدم پیشبینی زیرساختهای لازم برای مقابله و تقلیل آسیبها میتواند به فجایع عظیمی بدل شود. امروزه یکی از وظایفی که برای معماران منظر برمیشمرند رویارویی با چنین خطرات و آسیبهایی است که قلمروهای انسانی را تهدید میکنند. منظر به عنوان پدیدهای ذاتاً پویا، میتواند نگرش جدیدی به مسئلۀ تعامل با محیطهای در حال تغییر و تحول بهدست دهد.
چکیده مقاله ۱۳ مجله علمی منظر شماره ۳۲
منظر، منظر طبیعی، منظر فرهنگی | سیاوش درودیان
اگرچه زمان زیادی است که عبارت «منظر فرهنگی» در متون مختلف به کار برده میشود، اما هرکس برای خود تعریفی در ذهن دارد که با دیگران متفاوت است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که منظر، منظر طبیعی و منظر فرهنگی چه تعاریفی دارند، به چند دسته تقسیم میشوند و چه نقشی در زندگی امروزی میتوانند به عهده بگیرند؟
چکیده مقاله ۱۴
«اکو-آکوستیک» : ابزاری جدید برای بررسی پیچیدگی اکولوژیکی | آلمو فارینا
ظرفیت قابلتوجه رویکرد اکو-آکوستیکدر دهههای اخیر به واسطۀ نظریهها و اصول جدید و با استفاده از فنآوریهای پیشرفتۀ دیجیتال برای ضبط صدا و با ظرفیت پردازش حجم زیادی از اطلاعات به طور همزمان، در حال تکوین یافتن است. آگاهیِ امروزی از نفوذ صداهای ناشی از فعالیت انسانی (تکنوفونها۲) در مناظر طبیعی و تغییریافته توسط انسان و ضرورت بهکارگیریِ فوری ابزارهای پیشبینی در کوتاهمدت برای جبران تأثیر تغییرات اقلیمی بر روی زمین، اکو-آکوستیک را به عنوان یک رشتۀ مهم در اکولوژی معرفی میکند. اکو-آکوستیک که به کاوش در پیچیدگی مناظر شنیداری۳ میپردازد، ابزارهای اکولوژیکی بیشتری را برای بررسی و تفسیر ساختار و دینامیکهای مناظر بکر و تغییریافته ارائه میدهد.
چکیده مقاله ۱۵
میزگرد : منظر و اکولوژی | الناز مرتاضی مهربانی
میزگرد علمی با موضوع ارتباط «اکولوژی» و «منظر»، با هدف بررسی این رابطه و تبیین و توضیح دانشی که «اکولوژی منظر» خوانده میشود، با حضور اساتید و صاحبنظران حوزههای منظر و اکولوژی در پژوهشکدۀ نظر برگزار شد. در این میزگرد که با مدیریت دکتر سید امیر منصوری مدیر گروه معماری منظر در دانشگاه تهران و رئیس پژوهشکدۀ نظر برگزار شد، مهندس مهدی شیبانی، استاد معماری منظر در دانشگاه شهید بهشتی، دکتر محمدرضا مثنوی، معمار و دانشیار دانشکدۀ محیطزیست دانشگاه تهران، دکتر احمدرضا یاوری دکترای محیطزیست و دانشیار در دانشگاه تهران و دکتر حسن تقوایی مدیر گروه معماری منظر در دانشگاه شهید بهشتی به تبادل آراء دربارۀ اکولوژی منظر پرداختند.
چکیده مقاله ۱۶
آیا «اکولوژی منظر» تعبیر درستی است؟ | سید امیر منصوری
اکولوژی منظر، اصطلاحی است که در دو دهۀ اخیر رایج شده و تلاش دارد با بسط دامنۀ مطالعۀ خود به خواستههای جدید انسان از مکان پاسخ گوید. از سوی دیگر، منظر بهعنوان رشتهای جدید که به تبیین ماهیت مکان میپردازد، ویژگیهایی را برای شناخت منظرین معرفی میکند که در چارچوب روشهای متعارف اکولوژی نمیگنجد.